Thiếu nữ ấy là bạn tôi. Cô ta có thói quen nhìn cuộc sống với con mắt phía trái. Điều này có nghĩa là cô thường nhìn sự việc phía mặt sau của nó.
Cho nên tính tình cô khó chịu, bạn bè không ai ưa vì cái tật nói thẳng, nói như đâm vào tim. Có lẻ thể nên cô chưa có chồng, dù năm nay đã gần bốn chục xuân. Tôi cũng đọc thân như cô, tuy nhiên tôi có người yêu. Người yêu tôi đang còn ở Việt Nam. Chúng tôi yêu nhau từ ngày xa xưa, lúc chưa có trại tù mọc lên như nấm trên thân thể quê hương hình chữ S. Tôi chờ chàng ra tù, vì chúng tôi đã hứa hôn.
Thiếu nữ và tôi có hai nghề nghiệp khác nhau, cô ấy hiện là y tá trong một bênh viện lớn ở Paris, phụ trách phòng hồi sinh, khi người nào sắp được ăn bát cháo lú quên chuyện đời sắp bước qua cây cầu biên giới giữa sống và chết, thì cô kéo ngược họ họ trở về, bắt họ đổ mồ hôi lẫn nước mắt cho cuộc trần ai này. Còn tôi đứng bán hàng cho một trung tâm mỹ phẩm và nước hoa danh tiếng tại đại lộ Champs-Élysées. Có lể vì ảnh hưởng nghề nghiệp nên tôi ngửi cuộc đời này với mùi hương hoa, lại còn tô thêm son thêm phấn cho đời thêm diễm ảo.
Chúng tôi thuê chung một căn nhà. Ban ngày đi làm có chuyện gì vui, tối về kể cho nhau nghe.
– Hôm nay bạn ơi, có một ông người Ý mua một lô nước hoa toàn mùi trứ danh của ba nhà Christian Dior, Chanel và Rochas, ông ta bắt phải gói thật đẹp để làm quà. Thật có ít đàn ông nào tặng vợ lịch sự như thế.
Thiếu nữ: – Người đàn ông như thế phải giàu, mà giàu thì cũng năm mươi sáu mươi. Tuổi này ít nhất là một vợ và hai nhân tình.
– Sao biết ?
– Mua ba loại nước hoa mùi khác nhau có nghĩa là tặng vợ một, còn thì tặng bồ..
Tôi ngẩng mặt, hình ảnh ông khách lịch sự ban sáng trở nên tầm thường.
Tôi cãi: – Nhưng trông ông ta đứng đắn lắm.
Thiếu nữ: – Sự đứng đắn của đàn ông có thể ẩn dấu một khoái cảm đàn bà cao độ.
Tôi chợt hỏi : – Vậy đàn bà thì sao?
Thiếu nữ: – Đàn bà là một thứ “Sex” có quyền lực lớn hơn hết mọi quyền lực ở đời.
Tôi trả lời : – Nhưng đàn bà cần tình yêu hơn quyền lực.
Cô bạn lại nói: – Trong thế giới văn minh này, người đàn bà được trau chuốt óng ả cốt để quyến rũ thu hút dâm tính đàn ông.
Tôi không còn thắc mắc tài sao lâu nay cô bạn mình sống dửng dưng với áo quần thời trang, với son phấm xanh đỏ tím vàng. Đàn ông với cô chỉ là một con thú bất trung tầm thường.
Tôi khơi niềm hy vọng: – Thế còn tình yêu ?
Thiếu nữ lãng đãng : – Đó là sản phẩm trí óc con người. Con người từng đau khổ hay hạnh phúc đều do sự tưởng tượng về tình yêu của mình. Thật ra tình yêu chỉ là sự rung động của hai thể xác, hết rung động là hết yêu.
Tôi nhìn bạn: – Không nên tuyệt vọng với đời như thế, hãy gìn giữ một điều tốt đẹp cho mình và cho người.
Thiếu nữ trả lời : – Tôi không tuyệt vọng vì không hề hy vọng bất cứ điều gì.
Rồi cô kế tiếp: – Sáng nay trong bệnh viện có một bà tự tử vì ghen tuông, đem vào cấp cứu thì đã muộn. Trong túi áo có bức thư tuyệt mệnh cho biết vì qúa yêu chồng không muốn chia xẻ tình yêu. Tự tử vì qúa tin vào tình yêu, thật khùng!
– Đó là một cách cảnh cáo chồng, chắc hẳn ông chồng ân hận lắm.
Thiếu nữ cười : – Ân hận đôi ba ngày lo chôn cất vợ xong, rồi có tình mới ngay thôi.
Tôi trầm ngâm: – Đời sống lứa đôi là một thảm kịch.
Sau một lúc trò chuyện, thấy xót xa cho chính mình, tôi là người luôn bám víu những màu mè của cuộc sống để thấy nó tươi tắn nồng nàn. Tuần này chúng tôi nhận được giấy mời dự buổi họp mặt của một hội đoàn, có văn nghệ ca hát ngâm thơ. Bạn tôi không thích đám đông, tôi trái lại vì có dịp điểm trang chưng diện, thiếu nữ nhìn toi cười;
– Coi chừng, diện đẹp thế là nguy.
– Sao lại nguy ?
– Có người tán tỉnh thêm mệt
Tôi chỉnh: -Vui chứ, không có đàn ông theo mới buồn.
Thiêu nữ ; – Nè bạn, hãy trung tín với người đàn ông đang ở trong tù.
Tôi bực mình vì cách nói cay độc, nhưng rồi cô ta xin lỗi đã lỡ nói lên điều suy nghĩ thành thật của mình. Đến buổi họp mặt, đa số đều là những khuôn mặt đàn ông đàn bà thấy nhiều lần của cộng đồng. Có ông đến gần thiếu nữ bắt chuyện:
– Có ai lọt vào mắt xanh của cô chưa ?
Tức thì bạn tôi đốp: – Xin lỗi ông, tôi là người Việt, mắt tôi không xanh, mắt tôi đen nên thấy mọi điều đen tối cả, kể cả ông.
Ông ta hoảng sợ bỏ đi. Tôi kéo tay bạn gái
– Quái ác vừa thôi chứ, ông ta mấy lần điện thoại hỏi thăm bạn.
Thiếu nữ phân trần: – Chả ăn mặc bảnh bao đúng mốt nhưng ngu, nói năng vô duyên, đuổi thằng cha đi tán cô khác cho rảnh.
Trên bục diễn, một ông đang hùng hồn phát biểu. Thiếu nữ nói lớn;
– Lão này có bệnh mê mi-cô
Tôi suỵt nói khẽ chứ. Hơn nửa giờ sau cái mi-cô mỏi mệt kêu rè rè. Nghỉ giải lao, uống nước ăn bánh ngọt. Rồi lại có người lên phát biểu ý kiến về vấn đề Việt Nam, kêu gọi tình người, giúp đỡ những nạn nhân Cộng Sản.
Cô bạn cho ý kiến: – Đám đông của bạn là những người có bằng cấp cao, có tiền có bạc, trông mặt mày họ mãn nguyện quá. Họ làm việc xã hội với những toan tính cá nhân làm gi có lòng tốt để thương yêu kẻ khác chân thật, chỉ có ai đã từng đau khổ mới hiểu thế nào là tình người.
Giọng cô sắc làm mấy ông bà sang trọng ngồi cạnh khó chịu. Có bà nói :- Con này khùng!
Tôi ngượng kéo tay thiếu nữ ra về.
Mấy hôm nay trời đã sang thu, cái lành lạnh của trời đất làm tôi se mình nhớ nhung người yêu xa xôi, cảm thấy mình thật đơn độc. Tôi mua một lô sách báo Việt về nằm đọc buổi tối, không còn muốn chuyện trò với cô bạn cùng nhà. Những trang sách chứa đựng nhiều khắc khoải, bỗng dưng tôi muốn viết, thèm viết một điều gì đó. Biết đâu yêu chữ nghĩa lại sung sướng thích thú hơn yêu người.
Thiếu nữ vào phòng tôi hỏi han: – Buồn lắm hả ? – Ừ.
– Thế đọc sách viết văn có đỡ buồn không ?
Tôi không biết trả lời thế nào, cô trả lời giùm:
– Văn chương tạo ra ảo ảnh, người viết văn bị ảo ảnh quyến rũ nên vô tình bày ra một thế giới nhắm đánh lừa độc giả, nhưng chính nhà văn là kẻ bị đánh lừa trước tiên… đau đớn thay bị lừa gạt bởi chính mình mà mình không hay.
Nói xong thiếu nữ cười lãnh lót, tiếng cười vừa cay đắng vừa ghê rợn. Tôi co người lại không dám nhìn cô bạn mang tính ác quỹ. Cô vừa làm chết đi nguồn hy vọng đang chớm nở trong tôi.
Cô nói tiếp như thương hại: – Muốn khỏi buồn, đừng mơ tưởng.
Tôi đau nhói, mơ tưởng là điều quý giá nhất khi người ta còn lại một mình. Tôi mỉa mai cô ta: – Bạn là một người bệnh, trước hết nên đến bác sĩ chữa mắt, võng mô trong mắt bạn bị cấu tạo ngược chiều khác thường.
Thiếu nữ lại cười như trêu cợt :- A ! chính nhờ con mắt ngược ấy mới thấy được sự giả hình của người đời .
– Để làm gì chứ ? Tôi chậm rãi hỏi.
– Làm gì à, để thương cho họ.
Lòng tôi chùng lại khi nghe xong. Tôi thấy mình cách biệt với bạn. Tôi luôn đi tìm cái ưu tú nơi người để yêu thương, còn cô, cô luôn tìm thấy sự tầm thường thấp kếm để yêu thương họ. Đó là một cái nhìn vững chắc về đời sống, về con kiếp làm người hèn kém. Do đó thiếu nữ không bao giờ tuyệt vọng, cô luôn thản nhiên trước mọi điều tệ hại xảy đến. Và tôi nhận ra rằng trước khi cô có con mắt ác quỹ, cô đã là một thiên thần.
Một hôm thiếu nữ trở về nhà mặt mày thờ thẫn, tôi thắc mắc tại sao, cô cho biết:
– Vừa mới hồi sinh một ông tự tử !
– Vậy bạn nên mừng vì đã cứu một mạng người.
Cô lắc đầu: – Nếu không vì cái lương tâm vô lý của nhân đạo mà người ta bày đặt ra, tôi để chết luôn cho được việc. Ít ra ông ta cũng thành công trên đời một lần trong việc chấm dứt cuộc sống của mình.
– Thật đáng thương, bạn nên chăm sóc ông ta.
Thiếu nữ nhún vai :- Ông ta la hét om sòm khi biết mình còn sống, ông thù hận tôi mỗi khi tôi đến gần, và bị ông mắng nhiếc thô bỉ. Nghĩ cho cùng, tôi đã phạm tôi với ông ấy như người ta giết chết một kẻ đang muốn sống, vì ông cho rằng sau cái chết ông được an toàn hạnh phúc.
Lần đầu tiên tôi thấy cô bạn băn khoăn. Băn khoăn vì phạm tội cứu sống một con người, vì tự hỏi công việc đang làm thực sự đúng hay sai. Đời sống của hai chúng tôi trãi qua những buổi tối như thế, Tôi chẳng bao giờ giải đáp được điều gì cho cả hai.
Có lúc tôi chợt nói:- Chúng mình sống, như thiếu thiếu một cái gì.
Cô bạn cười vang :- Thiếu đàn ông.
– Ừ đúng. Tôi nói
Cô ấy khuyên: – Hãy sống như chẳng bao giờ có đàn ông.
Tôi cười nói: – Nhưng thượng đế sinh ra đàn ông trước khi sinh ra đàn bà.
Thiếu nữ nhắc đến thượng đế : Đó là cái nhìn của thánh kinh Thiên Chúa giáo, bạn không biết rằng kẻ hậu sinh giải thích thánh kinh cho hợp với xã hội. Trước kia giáo hội Công Giáo buộc đàn ông đi tu thì không được lấy vợ, vì cho rằng ông Chúa không có vợ. Bây giờ xảy ra nhiều vấn nạn của mấy ông tu hành, biết đâu mai mốt cũng cho phép họ lấy vợ. Để được hợp thức chính đáng, biết đâu người ta dựa vào thánh kinh dẫn chứng, xưa kia Chúa cũng có người yêu thì sao, đó là thánh nữ Madeleine. Người yêu trở thành vợ mấy hồi. Người ta khá thông minh dùng chữ nghĩa linh thiêng biện luận sự sống trần thế. Tôn giáo cũng chỉ là một phương tiện cho đời sống thôi.
Rồi như muốn khẳng định một điều gì đó, cô nói thêm:
– Chúa hay Phật hơn ai hết mong muốn con người đau khổ. Vì nếu không đau khổ, chẳng ai đến quỳ lạy dưới chân họ.
Tôi xót xa :- Vậy niềm tin tìm nơi đâu?
Cô ta nói bâng quơ : – Không có gì vĩnh cữu, cũng không có gì tuyệt đối. Mình tự cứu mình để sống.
Thời gian qua đi . Vào một chiều thứ bảy, trời nắng đẹp, tôi đang dọn dẹp áo quần và các đồ dùng trang điểm, thiếu nữ qua phòng tôi hối hả:
– Ê, bạn ơi qua đây nhờ chút việc.
– Gì thế ?
– Vào chọn dùm tôi bộ áo quần nào thích ý nhất.
– Đi đâu ?
– Mặc đi ăn tối nay
Chuyện lạ, lần đầu tiên cô hỏi han tôi về cách ăn mặc. Mọi ngày cô chỉ jeans, pull, trời lạnh khoác blouson.
– Nhanh đi kẻo trễ.
Tủ áo cô toàn màu tối đen, nâu hay vàng úa như lá khô rụng trên đất. Tôi chọn cho cô bộ màu xanh đen, có lẻ mua từ kiếp nào. cái váy ngắn và chiết vét. Tôi cho cô mượn chiếc sơ- mi lụa hồng nhạt mặc bên trong. tôi đưa cho cô đôi tai vàng óng ả, thiếu nữ lắc đầu sợ nữ trang. Tôi thuyết phục:
– Đàn bà phải có nữ trang, bạn không muốn mình là đàn bà sao? Ít nhất tối hôm nay.
Sau khi diện áo quần, đeo bông tai, trông thiếu nữ lạ hẳn đi. Trong gương hiện ra người con gái mặn mà duyên dáng. Tôi đề nghị phớt lên đôi má cô chút phấn hồng. Thiếu nữ đưa tay sờ vào gương như muốn tìm xem đây có phải thân xác thật của mình hay không. Tôi vui vui nói;
– Đó là hình ảnh phản chiếu con người thật của bạn, không phải là ảnh ảo.
Tôi chải lại mái tóc ngắn” à la garçonne” cho cô và bơm nhẹ một thoáng Chanel. Thiểu nữ sợ hãi né tránh mùi hương giả tạo, cô vội vã phân bua:
– Tôi muốn đến với anh ấy bằng bộ mặt thật của mình không hương phấn.
Lòng tôi bừng nở: – Có một người đàn ông rồi, ai?
Do dự một lát, thiếu nữ cầm lấy tay tôi nói chậm rãi:
– Người đàn ông mà tôi đã phạm tội cứu sống.
Im lặng, rồi tôi tiếp lời: – Sau lần thất bại không được chết, lần này ông ta thành công .
Thiếu nữ gật đầu :- Đó là người hiểu rõ tình thương và giá trị thật của nó.
Từ đấy, tính tình thiếu nữ có vẻ dịu dàng hơn, tươi mát hơn. Môi luôn sẵn sàng cười, nói những câu làm mát lòng người nghe. Cô nhìn cuộc đời bằng hai con mắt phải và trái với một chiều rộng nhân ái. Tâm đạo chìm sâu dưới đáy lòng cô nay thoát hiện, bắt đầu bén rễ trên mảnh đất bụi bặm này.
